Ouderengeneeskunde 2.0

Drs. Lonneke Schuurmans

Ouderengeneeskunde & social media

In deze rubriek in het Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde nieuws en wetenswaardigheden uit de wereld van internet, apps en sociale media. Tips voor deze rubriek? Mail of tweet! 

Apps

BPSD Guide

Het aantal apps in de diverse appstores dat zich specifiek richt op ouderen en ouderengeneeskunde is klein. Toch zijn er wel geriatrische apps beschikbaar. In lijn met het thema van dit Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde, zet ik hier een drietal apps op een rij, die kunnen helpen met oversteken bij een oranje stoplicht.

BPSD Guide richt zich op de behandeling en begeleiding van neuropsychiatrische symptomen bij dementie en is ontwikkeld door samenwerkende dementie research centra in Australië met steun van de Australische overheid. De app richt zich op vier hoofdgroepen van onbegrepen gedrag bij dementie:

1. agitatie/onrust: agressie, agitatie, nachtelijke onrust, roepgedrag, dwalen
2. stemmingsstoornissen: angst, apathie, depressie
3. psychotische stoornissen
4. ontremming

Per item wordt uitgebreid ingegaan op de symptomen, bijdragende factoren, differentiaal diagnose, diagnostische hulpmiddelen en psychosociale en farmacologische interventies. Alle suggesties zijn gebaseerd op wetenschappelijke evidence en de mate van evidence wordt in de app aangegeven. Zo blijkt de evidence voor therapeutic touch bij agressie gering: er is maar één studie verricht met een negatieve uitkomst. De app geeft dus opties, waar u zelf een passende keuze uit kunt maken. De app geeft tot slot per item voorbeeld casuïstiek ter verduidelijking.

De app is niet alleen bedoeld voor Australische artsen, maar bruikbaar over heel de wereld, ook in Nederland. De app is gratis. Gebruiksgegevens van de app worden anoniem geanalyseerd in het kader van een studie naar het gebruik van dergelijke apps door artsen, je kunt ervoor kiezen om hier wel of niet aan mee te doen. De app is beschikbaar voor Android en iOS.

Er zijn nog andere apps beschikbaar met een vergelijkbaar doel, doch minder uitgebreid of minder intuïtief, bijvoorbeeld de iOS versie van het online algoritme Evidence Based Treatment of BSD en een app getiteld Confusion (iOS / Android), die zich richt op het onderscheid delier vs dementie en waarover zelfs een artikel is verschenen in BMJ.

2. iGeriatrics

iGeriatrics wordt beheerd door The American Geriatrics Society en combineert informatie uit diverse naslagwerken en richtlijnen van de AGS in één handige app. iGeriatrics beperkt zich tot zes belangrijke geriatrische onderwerpen:

1. Beers criteria
2. cross-culturele adviezen
3. GeriPsych: psychose bij ouderen, neuropsychiatrische symptomen bij dementie, gevaren van psychofarmaca
4. vaccinaties bij ouderen
5. behandeling van atriumfibrilleren
6. valpreventie

De app biedt geen nieuwe inzichten, maar is vooral bedoeld om in de praktijk (als het stoplicht op oranje springt) snel toegang te krijgen tot actuele samenvattingen over deze onderwerpen en is in tegenstelling tot andere apps waar deze informatie ook terug te vinden is, puur gericht op ouderen. De app is niet gratis, maar kost 5,99 euro per jaar (abonnement). De app is ook in de Nederlandse appstores verkrijgbaar voor iOS en Android.

3. Geriatrics At Your Fingertips

Een andere bekende uitgave van The American Geriatrics Society is Geriatrics At Your Fingertips (GAYF). GAYF is intussen toe aan zijn 17e editie en bevat alle informatie die je als arts in de ouderengeneeskunde ook maar denkt nodig te hebben. Het handboek is ook beschikbaar als app en kost 19,99 euro voor een jaarabonnement (dit is overigens even duur als het handboek). Net als het handboek, wordt ook de app jaarlijks geactualiseerd. De app is beschikbaar voor iOS en Android.

Over het nut van GAYF als handboek in de revalidatiegeneeskunde is in 2004 een artikelverschenen.

VIDEO: Choosing Wisely

In het kader van het thema ‘Licht op oranje’ is deze bekende video, gemaakt door James McCormack, heel toepasselijk.