App Icoon
Lees deze recensie niet! Gebruik de tijd die u daarvoor had vrijgemaakt om hoofdstuk 5 van het rapport ‘Niet alles wat kan, hoeft’ van de KNMG te lezen via www.knmg.nl/passendezorg. Daarin schetst de stuurgroep die het rapport opstelde de belangrijkste interventies die u zou kunnen toepassen (of helpen ontwikkelen) om een tegenwicht te creëren tegen alles wat ons afhoudt van passende zorg. En ga dat doen!
Ik meen het echt. Natuurlijk is er wat op te merken over het rapport. Definities zijn soms wel erg vaag en de geschetste interventies om curatieve overbehandeling tegen te gaan zijn soms wel heel open geformuleerd. Lang niet alles is evidence based. En natuurlijk wordt advance care planning weer sterk geassocieerd met het opstellen van wilsverklaringen terwijl het veel breder over de doelen van de zorg zou moeten gaan.
Maar laat dat voor niemand een reden zijn om achterover te leunen, te denken dat we het zo gek nog niet doen, en door te gaan met waar we mee bezig zijn. Zo goed doen we het namelijk niet in Nederland. We denken in Nederland al snel dat bij ons de dood bespreekbaar is omdat we wetgeving hebben die euthanasie onder omstandigheden mogelijk maakt en dat we het daar dus over mogen hebben. Maar de stuurgroep schetst een hele waslijst aan mechanismen die curatieve overbehandeling bevorderen. Sommige daarvan komen voort uit de manier waarop we de zorg hebben ingericht en betalen. Nog altijd is ons zorgstelsel gericht op productie, op doen dus, ook al stelde de NZa in 2014 een tarief vast voor een intensief consult ten behoeve van zorgvuldige afweging van behandelopties.
Een aantal van de in het rapport beschreven mechanismen speelt zonder meer ook in de ouderenzorg. De coalitie van de hoop tussen arts en patiënt komt ook daar voor. Ook specialisten ouderengeneeskunde denken bij advance care planning nog te weinig na over de doelen van de zorg en teveel aan niet-reanimeren. Multidisciplinaire overleggen gaan nog te vaak over laxantia en tilliften in plaats van over de realiteit van het naderende levenseinde van de bewoner en hoe daarop te reageren. Dergelijke mechanismen zitten passende zorg in de weg. En daarmee zitten wij onze patiënten in de weg.
Het rapport vormt een spiegel die de arts wordt voorgehouden. Kijk alstublieft in die spiegel, zie uzelf en ga aan de slag. En als u dan na lezing van het KNMG-rapport behoefte heeft aan meer, dan leest u 'Sterfelijk zijn. Geneeskunde en wat er uiteindelijk toe doet' van Atul Gawande.