Beter Thuis met Huisarts en Specialist ouderengeneeskunde

Karolien Biesheuvel, Marieke van der Heiden

Tijdens het Verenso najaarscongres kregen de opleidingsinstituten de ruimte om recent wetenschappelijk onderzoek te presenteren. Onderstaand onderzoek is daar een van.

Samenwerking huisarts en specialist ouderengeneeskunde

Verspreid over het land zijn er verschillende initiatieven om de samenwerking tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde rondom thuiswonende ouderen met een grote zorgbehoefte op te zetten en te verankeren. Voorbeelden van deze initiatieven zijn MESO-zorg,¹ TOPAZ 360,² het NOA³ en Cicero zorggroep.⁴ Onderzoek naar het verbeteren van de beschikbaarheid van specialisten ouderengeneeskunde in de eerstelijnszorg voor thuiswonende ouderen toont positieve resultaten voor o.a. de ouderen zelf, de huisarts en de zorgkosten.^5,6 De initiatieven verschillen echter in aanpak van organisatie en samenwerking, er ontbreekt een duidelijk kwaliteitskader en de financiering is ontoereikend.

Project Beter Thuis met huisarts en specialist ouderengeneeskunde

Om ervoor te zorgen dat de samenwerking tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde duurzaam kan bestaan is het project ‘Beter Thuis met huisarts en specialist ouderengeneeskunde’ gestart.⁷ Dit project heeft als doel te komen tot een generieke beschrijving van de geneeskundige zorg voor thuiswonende ouderen met complexe multi-problematiek, aanpasbaar aan de regionale/lokale context, met adequate financiering en goed implementeerbaar elders. De projectleiding ligt bij het UNO Amsterdam van het AUMC. Verder hebben het AUMC, LUMC en Maastricht University een consortium gevormd om meer samenhang in de verschillende organisatievormen voor ouderen met complexe zorgvragen tot stand te laten komen. Een belangrijk onderdeel van het project is het onderzoek ‘Beter Thuis‘, gefinancierd door ZonMw en met inbreng van deelnemende initiatieven.

Onderzoek Beter Thuis

Op dit moment loopt er een prospectief en retrospectief cohortonderzoek binnen zes regionale initiatieven in Nederland. Er worden zowel kwantitatieve als kwalitatieve data rondom de huisarts, de specialist ouderengeneeskunde, de patiënt en diens netwerk verzameld. De dataverzameling omvat o.a. de hulpvraag volgens patiënt en diens betrokkenen, kenmerken van de patiënt, reeds ingezette zorg, interventiekosten en tevredenheid. De dataverzameling is per februari 2024 gestart en in de zomer van 2024 is er een tussentijdse analyse gedaan. Die analyse laat zien dat de specialist ouderengeneeskunde voornamelijk wordt ingeschakeld voor hulpvragen rondom cognitie. Verder betreft het merendeel van de verwijzingen naar de specialist ouderengeneeskunde consultaties, gevolgd door medebehandelaarschap en een klein deel spoedopnames. Wat opvalt is dat rond een casus de hulpvragen van huisarts, specialist ouderengeneeskunde, patiënt en mantelzorger uiteenlopen.

Vervolg

De dataverzameling in het onderzoek Beter Thuis loopt tot eind 2024. De resultaten van het onderzoek zullen bijdragen aan meer kennis over de inzet van de specialist ouderengeneeskunde in de 1e lijn en hoe de samenwerking met de huisarts per regio optimaal vorm te geven. Wat de ontwikkelingen rondom de financiering betreft zal er per 1 januari 2025, naast de huidige financiering van consulten binnen de Geneeskundige Zorg voor Specifieke Patiëntgroepen (GZSP), ruimte zijn voor zogenoemde ‘trajectfinanciering’.

Presentatie tijdens congres

• K.E.M. (Karolien) Biesheuvel-Leliefeld, specialist ouderengeneeskunde Cordaan/NOA, senior onderzoeker  AUMC, afdeling ouderengeneeskunde
• M.C. (Marieke) van der Heide, onderzoeker AUMC, afdeling ouderengeneeskunde

 Auteurs abstract

• M.C. (Marieke) van der Heide, onderzoeker AUMC, afdeling ouderengeneeskunde
• F.J.M. (Franka) Meiland, senior onderzoeker, Amsterdam UMC, locatie VUmc, afdeling Ouderengeneeskunde, Amsterdam Public Health Research Institute
• M.E. (Milou) Angevaare, postdoc-onderzoeker, Amsterdam UMC, locatie VUmc, afdeling Ouderengeneeskunde, Amsterdam Public Health Research Institute
• C.M.H.M. (Ien) van Doormalen, projectcoördinator, Amsterdam UMC, locatie VUmc, afdeling Ouderengeneeskunde, Amsterdam Public Health Research Institute
• M. (Martin) Smalbrugge, hoogleraar ouderengeneeskunde, Amsterdam UMC, locatie VUmc, afdeling Ouderengeneeskunde, Amsterdam Public Health Research Institute