Boekbespreking: Meer Kwaliteit van Leven

Meer Kwaliteit van Leven. Integratieve Persoonsgerichte Dementiezorg.

Recensent: Lonneke Schuurmans

Auteurs: dr. Rose-Marie Dröes, dr. Jos Schols & dr. Philip Scheltens
Uitgever: Diagnosis
Verschenen: maart 2015
Aantal blz.: 320
ISBN: 9789491969058

Eerder dit jaar verscheen het boek Meer Kwaliteit van Leven (Integratieve Persoonsgerichte Dementiezorg) bij Diagnosis Uitgevers, onder redactie van Rose-Marie Droës, Jos Schols en Philip Scheltens. Het handboek, want zo mag het eigenlijk wel gezien worden, is bedoeld als leidraad bij de zorg voor mensen met dementie. Het boek is opgebouwd uit een drietal onderdelen, die de dementiezorg vanuit verschillende perspectieven benaderen. Het boek begint met het geneeskundige perspectief; een beknopt state-of-the art overzicht aangaande de diagnostiek, het beloop en de medicamenteuze en niet-medicamenteuze behandeling van dementie en de rol van de arts hierbij.

Veel interessanter zijn de andere twee perspectieven: functioneel en beleving. Juist deze items zijn in bestaande handboeken meestal onderbelicht en stellen hulpverleners vaak voor grote uitdagingen. Het is prettig om nu eens in één boek een overzicht aan te treffen van mogelijke interventies in de zorg voor mensen met dementie, met name als het gaat om beïnvloeding van probleemgedrag en kwaliteit van leven.

In het tweede deel over het functionele perspectief wordt ingegaan op interventies op het gebied van:

• het behoud van het dagelijks functioneren en de reactivering tijdens de ADL-zorg met bijbehorende uitdagingen, zoals afweergedrag.
• de invloed van de omgeving op het gedrag van mensen met dementie in de opeenvolgende fasen.
• activeringsstrategieën op gebied van cognitie, geheugen en motoriek.
• bruikbare technologische hulpmiddelen per dementiefase.

Het laatste en grootste deel van het handboek is gericht op het belevingsperspectief en behoud of vergroten van kwaliteit van leven, in feite de titel van het boek. Er wordt ingegaan op de emotionele gevolgen van de diagnose dementie en de uitdagingen waarvoor een persoon met dementie zich gesteld ziet. Dit is niet nieuw, het zoeken naar onderliggende psychosociale oorzaken van bijvoorbeeld onbegrepen gedrag is inmiddels een vast item geworden in alle literatuur (en alle modellen) over neuropsychiatrische symptomen bij dementie. Nieuw is wel dat dit handboek in daaropvolgende hoofdstukken probeert te ondersteunen in het bieden van oplossingen of gerichte interventies om de geïdentificeerde problemen het hoofd te bieden. Hoe kun je een persoon met dementie ondersteunen in het behoud van een positief zelfbeeld? Welke (psychosociale) interventies zijn beschikbaar om mensen te ondersteunen in het omgaan met beperkingen en afhankelijkheid, het onderhouden van sociale relaties en het vinden van een prettige dagbesteding? Aan de hand van casuïstiek leidt het boek de lezer langs diverse mogelijkheden, waarbij het vervolgens aan de professional is om te beoordelen welke optie het meest past in diens praktijk of bij die specifieke casus die tot zoveel - terugkerende - wanhoop leidt tijdens de artsenvisite.

Al met al een zeer waardevol boek voor iedereen die binnen de dementiezorg werkzaam is. En met het dit jaar verschenen IGZ-rapport over onbegrepen gedrag bij dementie en de acht kernelementen die daarbij een rol spelen, is dit boek ook nog eens perfect getimed.