Het kabinet heeft, op advies van het RIVM, besloten dat de A-status voor COVID-19 in Nederland kan vervallen.
Met het vervallen van de A-status van COVID-19 vervalt ook de meldingsplicht. In lijn met het advies van het RIVM is verder besloten dat COVID-19 geen andere status krijgt toegekend en dus niet langer wordt geplaatst in één van de in de Wet publieke gezondheid genoemde groepen (B1, B2 en C). Vooruitlopend op het daarbijbehorend wetstraject, wordt bij ministeriële regeling vrijstelling aan artsen verleend van deze meldingsplicht en wordt de meldingsplicht voor hoofden van laboratoria zodanig verruimd dat de meldingsplicht de facto niet meer geldt. Verwacht wordt dat deze regeling per 1 juli in werking treedt.
Onderbouwing
Op 5 mei jl. heeft de WHO uitgesproken dat COVID-19 niet langer een ‘noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang’ is. Het Responsteam (RT) COVID-19 heeft aan de hand van een speciaal daarvoor ontwikkelde gestructureerde beslishulp gereflecteerd op de meldingsplicht voor COVID-19 in Nederland. Het RT heeft geconcludeerd dat er geen reden is om de meldingsplicht in stand te houden.
In het 146e OMT d.d. 10 februari 2023 werd al geconcludeerd dat SARS-CoV-2 endemisch is voor de toen circulerende omikronvarianten. Er werd geconcludeerd dat de meldingsplicht voor COVID-19, bedoeld voor het nemen van maatregelen op individueel niveau ten behoeve van de bestrijding, al niet meer als zodanig wordt gebruikt. Dit in tegenstelling tot artikel-26-meldingen van clusters van luchtweginfecties in instellingen, waarbij de GGD aan instellingen wel actief ondersteuning kan bieden.
Zicht houden op het virus
Het RIVM zal de verspreiding en evolutie van het virus ook na het afschaffen van de meldingsplicht continu blijven monitoren op basis van diverse surveillancebronnen zoals rioolwater, kiemsurveillance, Infectieradar en ziekenhuisdata. Zij zal voorlopig wekelijks op haar website een update geven van het epidemiologisch beeld, maar gezien de huidige epidemiologische situatie zal er geen regulier RT-overleg meer worden georganiseerd. Signalen die duiden op een opleving van het virus zullen besproken worden in het wekelijkse Signaleringsoverleg. Indien de epidemiologische ontwikkelingen daar aanleiding toe geven, zal opnieuw worden opgeschaald volgens het CIb-responsplan.
Het advies de meldingsplicht te laten vervallen, betekent niet dat COVID-19 niet langer als volksgezondheidsprobleem wordt gezien. Omdat SARS-CoV-2 nog circuleert, kan het nog steeds (soms ernstige) gezondheidsproblemen veroorzaken bij specifieke groepen in de samenleving. Daarom blijven de generieke maatregelen ter preventie van luchtweginfecties van belang. Binnenkort zal de Gezondheidsraad adviseren of – en zo ja, welke – risicogroepen baat hebben bij een herhaalvaccinatie. Een goede naleving van deze adviezen blijft van belang om de ziektelast bij een eventuele opleving van COVID-19 te beperken.
Meer informatie: Else Poot