SOON ABCDE-toets

Dehydratie

Eveline Muller, Marjolein Vegers

Hoe staat het met uw kennis op het gebied van acute ouderengeneeskunde? Bent u voldoende op de hoogte? Om uw kennis te toetsen verzorgt SOON (Samenwerkende Opleidingen tot specialist Ouderengeneeskunde Nederland) de rubriek ‘SOON ABCDE-kennistoets’.

Weet u alle antwoorden op de onderstaande vragen? Nee? Dan bent u wellicht toe aan het volgen van de SOON-STARclass.

Vraag 1

Eerst een paar kennisvragen:

1. Via welke wegen verliest het lichaam water?
2. De handhaving van het totale lichaamswater wordt geregeld door het dorstgevoel en het anti-diuretisch hormoon (ADH). Op welke wijze zorgt een verhoogd ADH voor een toename van het totale lichaamswater?
3. Dehydratie gaat samen met elektrolytstoornissen. Bij ouderen komt vaak dehydratie voor waarbij er sprake is van een hyponatriëmie (< 135 mmol/l). Welke klinische afwijkingen treden op bij een ernstige verlaging van het serum natrium?

Vraag 2

Mevrouw Karels, 78 jaar, verblijft op de revalidatie-afdeling van het verpleeghuis om te revalideren na een heupfractuur. Ze is 10 dagen geleden geopereerd en heeft een kophalsprothese gekregen. Ze is bekend met hypertensie.

Tijdens de visite op maandagochtend wordt de specialist ouderengeneeskunde gevraagd om bij deze patiënte langs te gaan, omdat er zorgen zijn dat ze is uitgedroogd. Ze is al enkele dagen ziek en heeft de afgelopen twee dagen nauwelijks gegeten en gedronken.

Ze is sinds gisteravond niet meer haar bed uit geweest, ook niet meer om naar het toilet te gaan. Controles: bloeddruk 110 / 70 mmHg, pols 105 per minuut, ademfrequentie 23 per minuut. Het is van belang om onderscheid te maken tussen alleen een dehydratie of ook het bestaan van een hypovolemie.

1. Welke klinische parameters zijn van belang om na te gaan bij deze patiënte om dit onderscheid te maken?
2. Stel: er is sprake van hypovolemie. Wat is nu de behandeling van eerste keus?

klik hier om naar de antwoorden te gaan.