Van de redactie

Martin van Leen

Er lijkt momenteel enige rust te komen in het transitietraject van AWBZ naar Wmo. Toch zien we dat de instroom van nieuwe cliënten in het verpleeghuis en woonzorgcentrum verandert, doordat het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) strenger lijkt te indiceren. Wat voor gevolgen dit heeft voor de zorg in de eerste lijn, is nog niet duidelijk. Persoonlijk denk ik dat het steeds belangrijker wordt dat specialisten ouderengeneeskunde zich meer gaan profileren in de eerste lijn. Het volgende nummer van het Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde zal qua thema hierop aansluiten.

Als voorproefje hierop schrijft collega Judith Martens, arts in opleiding tot specialist ouderengeneeskunde, over het ondernemerschap van de specialist ouderengeneeskunde. Judith heeft hierover een literatuurstudie gedaan en interviews gehouden onder in loondienst werkende specialisten ouderengeneeskunde en ZZP’ers. Zij concludeert uit deze interviews dat ondernemerschap nodig is om de specialisten ouderengeneeskunde steviger te positioneren in de eerste lijn. Actief luisteren naar de behoefte van de huisarts en samenwerken zijn belangrijke vaardigheden, maar er is vooral durf en risicobereidheid van de specialist ouderengeneeskunde nodig in de eerste lijn.

Ook in deze editie hebben we de rubriek Tussen Droom en Daad, nu met het thema Vrijheid. Dit blijft voor mij een hot item. Regelmatig wordt ik als specialist ouderengeneeskunde door de familie van cliënten (meestal vanuit andere zorgketens) gevraagd of het echt nodig is om vrijheid te beperken. Ik proef nog steeds dat behandelteams moeite hebben met deze besluitvorming. Misschien kan deze column hen hierbij helpen.

De rubriek Pro/Contra staat in het teken van het wel of niet gebruiken van vragenlijsten in de palliatieve fase. Ik hoop dat deze rubriek een forse discussie op gang brengt, zodat ook andere inzichten besproken worden.

Naast deze vertrouwde rubrieken en columns zijn er in dit nummer weer mooie externe bijdragen te lezen. Zo doet Jan Lavrijsen, senior onderzoeker specialisme ouderengeneeskunde, verslag van het International Brain Injury Association (IBIA) congres, waar meerdere sprekers uit Nederland een presentatie mochten geven en, zoals altijd, prikkelt hij onze nieuwsgierigheid.

De kennis over ouderengeneeskunde van de politieke partijen wordt vaak in twijfel getrokken. Daarom worden er dit jaar interviews afgenomen bij Kamerleden, teneinde een beter draagvlak voor de inzet van de specialist ouderengeneeskunde in de eerste lijn te creëren. Politica Vera Bergkamp, woordvoerder langdurige zorg namens D66, geeft in een interview haar mening over de ouderenzorg.

Verder blijft medicatieveiligheid een interessant onderwerp. Maar wanneer nu stoppen of wellicht misschien niet eens starten? Aline van Otterloo beschrijft kritisch een methode tot verantwoord beoordelen.

Steeds meer gaat het er op lijken dat chronisch opgenomen cliënten in verpleeghuizen of woonzorgcentra in de laatste, vrij kortdurende, fase zijn en dat brengt toch andere pathologie met zich mee. In het artikel van Paul Smit wordt ingegaan op de problematiek bij de ziekte van Parkinson. Vanuit de literatuur en zijn eigen ervaring als kaderarts palliatieve zorg bespreekt hij de knelpunten en doet wederom een beroep op het tijdig maken van afspraken met de patiënt en diens naasten over het te verwachten beloop en de mogelijke complicaties.

Tot slot attendeer ik u graag op de nieuwe mogelijk die wij u bieden om het tijdschrift online te lezen. U kunt vanaf heden het tijdschrift, middels een snelkoppeling, toevoegen aan het startscherm op uw telefoon en/of tablet. Onderaan het tijdschrift treft u een uitleg aan hoe u dit kunt instellen.

Namens de redactie wens ik u veel leesplezier, maar ook doe ik een oproep aan alle lezers om hun ervaringen, die van belang kunnen zijn voor onze doelgroep, te delen middels het inzenden van een artikel. Indien u problemen ervaart bij het schrijven dan zijn de redactieleden bereid u daarbij te ondersteunen.