Van de redactie

‘Maar nu, nu is het echt anders. Nu zijn er dagelijks dilemma’s. Het zijn er veel en ze zijn anders dan anders.’ Deze zin uit de blog van specialist ouderengeneeskunde Nathalie Sins geeft een goede samenvatting van de tegenwoordige praktijk. De COVID-19-pandemie dwingt ons niet alleen het belang van de individuele patiënt te wegen, maar ook het hogere doel van infectiepreventie en de (terechte) angst bij het zorgpersoneel.

Hoewel moeilijke gesprekken bij uitstek het domein zijn van de specialist ouderengeneeskunde, hebben we er toch veel moeite mee wanneer het niet gaat om onze individuele patiënt. Dat blijkt ook uit het onderzoek van Peer Titulaer naar het bespreken van weefseldonatie in het verpleeghuis. Kennisgebrek lijkt de grootste oorzaak. Is een bijspijkercursus dan de oplossing? Nee, zeggen de onderzoekers: dit krijg je alleen duurzaam voor elkaar als je het organisatorisch goed regelt. Dit geldt ook voor de implementatie van richtlijnen: alleen met een gedegen methodische aanpak en inbedding in de organisatie lukt het om nieuwe richtlijnen goed te implementeren.

Organisatorisch moeten behandeldiensten van verpleeghuizen zich sowieso voorbereiden op een nieuwe werkelijkheid, die voor velen van ons helaas al de dagelijks praktijk is: langdurig openstaande vacatures voor specialisten ouderengeneeskunde en beperkte mogelijkheden voor een nog verdere taakherschikking naar basisartsen, gespecialiseerde verpleegkundigen of thuiszorg. Het overzichtsartikel over de organisatie van medische zorg in verpleeghuizen geeft aanknopingspunten om hiermee om te gaan. Op de  lange termijn moeten we ons bezinnen op de zorg die we maximaal kunnen leveren.

Eenzelfde soort dilemma doet zich voor bij de extramurale behandeling van mensen met het syndroom van Korsako: de verwachtingen van professionele zorgverleners, mantelzorgers en het ministerie zijn hoog, maar de middelen zijn beperkt. Hoe kunnen we in die omstandigheden kwalitatief goede zorg leveren? Dat zijn duivelse dilemma’s, die veel verder reiken dan onze individuele patiënt.

Maar de coronapandemie heeft ons vakgebied ook op de kaart gezet. We sprongen op de bres voor onze patiënten en onze voorzitter Nienke Nieuwenhuizen werd een BN’er. Laten we de geleerde lessen vasthouden, schrijft haar collega-bestuurslid Mathieu Prevoo. Bovendien gaf de pandemie vleugels aan het project Leren van Data, waarin gegevens uit de elektronische patiëntendossiers worden verzameld om een landelijk beeld te krijgen van de verpleeghuiszorg. 

Ondertussen blijven we natuurlijk ook gewoon dokteren, met nieuwe differentiaaldiagnoses door COVID-19 en de meer gangbare problemen zoals koorts (De klinische waarde van een tympanische temperatuurmeting), neuropathische pijn  en agitatie. Dit zijn zeer goed leesbare en leerzame artikelen, geschreven door onze jongere collega’s. Het is fijn en leerzaam dat zij met deze dagelijkse dilemma’s uit de praktijk systematisch aan de slag gaan en dat zij deze op schrift willen stellen voor alle collega’s.

 

Mahtab van de Belt, Nienke Fleuren, Ingeborg Jansen, Annette van Kerkhof, Armand Rondas, Mariëlle van der Velden