Boekbespreking: Slotcouplet

Diane de Zwart

Op 20 maart publiceerde Sander de Hosson, longarts in het Wilhelmina ziekenhuis in Assen, zijn boek ‘Slotcouplet’. Het bevat een bundeling van blogs die hij sinds 2013 schreef en deelde via het dagblad van het Noorden, Agora, twitter en facebook. Deze blogs zijn velen van onze collega’s bekend. Openhartige en ontroerende blogs, waarmee hij vele mensen heeft geraakt en zeker ook veel specialisten ouderengeneeskunde. Met dit boek en eerder al met iedere blog afzonderlijk, doet hij een prachtig pleidooi voor de palliatieve zorg. En precies daarom ook voor ons specialisme.

Dit is een boek met duidelijke meerwaarde, dat meerdere doelen kan dienen. Eerst al voor de specialist ouderengeneeskunde zelf die herkenning en erkenning zal kunnen vinden in zijn vele openhartige blogs. De machteloosheid in de hoofdstukken ‘waanzin’ en ‘belofte’, maar ook de soms zo trieste eenzaamheid in ‘de essentie van zorg’ zijn ons vak niet vreemd. Maar ontroerende momenten, zoals bijvoorbeeld in de hoofdstukken ‘slotcouplet’ en ‘Merlot’ tekenen bij uitstek de waarde van ons vak.

Vervolgens kunnen deze blogs, dit boek, een middel tot gesprek zijn met onze patiënten en hun families. In die gevallen dat onze woorden geen effect hebben, patiënten zich de waarheid niet laten vertellen, of onze schrale troost niet accepteren, kan De Hosson met zijn noordelijke openheid en onomwonden taal ons wellicht ondersteunen. Dat dit boek ook voor patiënten herkenning en erkenning kan geven blijkt uit de vele mooie reacties die hij op zijn blogs mocht ontvangen. 

En uiteindelijk bepleit De Hosson in zijn blogs de palliatieve zorg, voert een debat voor de kwaliteit van leven bij mensen die ongeneeslijk ziek zijn. En is dat niet bij uitstek ons vak? Zowel in de verpleeghuizen, waar de gemiddelde overlevingsduur daalt tot onder een jaar, alsook in de eerste lijn waar we steeds vaker mensen ontmoeten in de laatste levensfase. De stervende persoon, familie en zorgverleners optimaal begeleiden, de dood bespreekbaar maken, en de kwaliteit van leven bewaken. Aan dit boek zit echter één voorzichtige kanttekening. Waar de blogs op zichzelf staand hun keiharde impact genereren, leent dit boek zich niet goed om aan een stuk achtereen te lezen. De veelheid aan verdrietige voorbeelden neigen dan de lezer af te stompen en daarmee gaat dan het belangrijke doel van het boek verloren, namelijk het hart raken. Dus neem voor dit boek de tijd, zoals je voor je patiënt de tijd neemt.  

De Hosson geeft op de website agora.nl aan dat hij minder zal gaan bloggen in 2018. Hij daagt de lezer uit om zijn boodschap verder uit te dragen. Het zou voor ons vak prachtig zijn als specialisten ouderengeneeskunde deze pen durven op te pakken.