App Icoon
Boekbespreking: Informatiegids De Laatste Levensfase
Uitgave: Informatiegids De Laatste Levensfase, Monique Branse 2020
Te bestellen via: www.jouwlaatstelevensfase.nl voor 15 euro.
“Een gedwongen confrontatie met je gezondheid of met de tijd die je nog gegund is. Veel mensen willen zo lang mogelijk zelf beschikken over wat er aan het eind van hun leven wel en niet gebeurt. Maar hoe dan en waar te beginnen?”
Op deze vragen en veel meer rond het levenseinde geeft deze informatiegids een helder antwoord. De gids is zorgvuldig opgebouwd en goed gedocumenteerd, aandachtig vormgegeven en geïllustreerd. Deels ook als een werkdocument met opdrachten en ruimte voor notities. Er is informatie te vinden over uiteenlopende praktische onderwerpen als thuiszorg en de kosten daarvan, medische wensen en grenzen, het sterfbed en afscheid, nalatenschap en gedenken. Opvallende thema’s zijn bijvoorbeeld: het lichaam doneren aan de wetenschap, versterving, geldzaken als ZZP-er en het opzeggen van je ‘digitale nalatenschap’ op sociale media.
Daarnaast is er aandacht voor omgaan met het levenseinde, het eventuele lijden en met de mensen om je heen. Er wordt ingegaan op vragen als: ben je trots op wie je bent? Op wie kun je vertrouwen? Waar krijg je energie van en wat put je uit? Daarbij is de toon inlevend en bemoedigend. Hier en daar wel wat veel van het goede, bijvoorbeeld in wijsheden als: “Tijdens de diepste dalen van het leven komen de mooiste koestermomenten en levenslessen voorbij.” Ook lang niet iedereen zal de behoefte of de kracht hebben om “alles uit de laatste levensfase te willen halen”.
Door deze toon en stijl, waarbij er ook een kleurplaat van ‘mijn tuintje’ in de gids is opgenomen, drong zich de vraag aan mij op of er wellicht een genderspecifieke kant zit aan deze omgang met het levenseinde? Houden vooral vrouwen zich hiermee bezig en is de stijl in deze gids daarvan een weerslag?
Ik zie het mijzelf en ook Hendrik Groen nog niet zo doen. Hij schrijft in zijn dagboek op vrijdag 13 december:
"Ik heb vier nieuwe gele briefjes op mijn te-doen-bord geprikt. Met viltstift heb ik er een paars randje omheen getekend. Geel met paars staat voor de categorie laatste wensen. Regelen:
- Graf in de buurt van Evert
- Adressen en kaarten
- Muziek
- Kist
Uit: Hendrik Groen, opgewekt naar de eindstreep. Peter de Smet 2020.
Maar ook Hendrik en ik kunnen ons voordeel doen met deze gids, zelfs zonder terminale ziekte.
Auteur
- Arie Berg, verpleegkundig specialist ggz, Zorggroep Solis, Deventer