Boekbespreking: Uitburgeren
Wat iedereen kan weten en regelen omtrent het levenseinde
Uitgever: Sûnenz |
Enige jaren geleden werd ik door de Vereniging voor Vrijwillig Levenseinde gevraagd een voordracht te houden rondom het behandelverbod. Ik vertelde over een vrouw met dementie die een euthanasieverklaring had opgesteld en dit met haar huisarts had besproken. Ik sprak haar, haar (niet demente) echtgenoot en hun dochter die benoemd was als hun vertegenwoordiger. Ik vroeg hen of de opgestelde euthanasieverklaring ook kon worden opgevat als een behandelverbod bij levensbedreigende aandoeningen. Daar hadden zij nog niet over nagedacht en mijn vraag werd dan ook niet eenduidig beantwoord. Wat veel mensen niet weten is dat het één (de euthanasieverklaring) niet automatisch ook het ander (een behandelverbod) inhoudt en dat je dit apart moet regelen en bespreken met je arts.
Dit boekje geeft een heel mooi overzicht van de meeste begrippen en alle zaken die spelen en geregeld kunnen worden rondom het levenseinde. Van palliatieve sedatie tot euthanasie, van levenstestament tot wilsverklaring; het wordt door de auteur kort, bondig en duidelijk uitgelegd.
Kritiek bij wat er geschreven staat, heb ik ook: bij palliatieve zorg wordt gezegd dat de behandeling en zorg de klachten zodanig verlichten dat de patiënt kan blijven functioneren. Dat is een te beperkte beschrijving van de werkelijkheid. In de praktijk gaat het erom dat de kwaliteit van leven zo optimaal mogelijk gehouden wordt. Er wordt leven aan de (laatste) dagen toegevoegd, in plaats van dagen aan het leven.
Bij hospicezorg wordt aangegeven dat gasten maximaal drie maanden mogen blijven. Dat is echter niet (meer) het geval: er moet sprake zijn van een evidente indicatie voor palliatieve zorg bij een infauste prognose. Het maximaal driemaanden-criterium is daarmee komen te vervallen.
Het is een nuttig boekje voor ons specialisten ouderengeneeskunde en zij die daarvoor in opleiding zijn, om op de hoogte te zijn van alles wat geregeld kan worden en wat de diverse soorten verklaringen precies inhouden. Voor de mens die het levenseinde ziet naderen en diens familie en/of vertegenwoordigers is het een prima informatiebron om inzichtelijk te hebben wat al die begrippen betekenen en hoe je kunt organiseren dat er conform je wensen gehandeld wordt als je zelf hiertoe niet meer in staat bent dan wel bent overleden.
Auteur
-
Paul Smit, specialist ouderengeneeskunde, hospice-arts, ParkinsonNet, Zorggroep Solis in Deventer