App Icoon
Boekbespreking: De belofte van een arts
Veertig jaar huisarts en geriater
 |
Auteur: Lodewijk Ivo Crijns |
Het 240 pagina's tellende boek 'De belofte van een arts' van Lodewijk Ivo Crijns is een bundeling van ervaringen van een arts die jarenlang gewerkt heeft als huisarts en sociaal geriater. Als aankomend specialist ouderengeneeskunde vond ik de titel prikkelend en ik heb het boek met veel interesse gelezen. De schrijfstijl is heel prettig en zeer toegankelijk, waardoor ook niet-ingewijden in ons vak zich een zeer goede voorstelling kunnen maken van de beschreven ervaringen. De schrijver meldt door de stijl van zelfreflectie bij iedere casus wat hij geleerd heeft van de patiënt, leermeester of situatie. Dit uit zich in alledaagse wijsheden, zoals: “het is van belang te vragen wat een patiënt wenst alvorens een levensverlengende handeling te starten.” Deze wijsheden geven context aan de eed of belofte die iedere arts aflegt bij het afstuderen.
De geschetste patiëntcasussen vangen aan vanaf de tijd voor hij met coschappen begon, en hij met een fris enthousiasme het aanstaande dokterschap wil gaan beoefenen in het ziekenhuis. Het is interessant hoe de geneeskunde in het ziekenhuis van de jaren ‘80 nog altijd parallellen heeft met de huidige tijd. Het zal menig (aankomend) specialist ouderengeneeskunde bekend voorkomen dat er in het ziekenhuis meer nadruk ligt op de verschillende orgaansystemen en het 'fixen' van aandoeningen vergeleken met de ouderengeneeskunde. Dit gaat samen met het verlies van aandacht voor de (stervende) mens, soms binnen strikte hiërarchie. In het begin van zijn carrière werkt Crijns een half jaar met leprapatiënten in een zeer arm gebied. Dat raakt hem als mens en daarmee is het zaadje voor het werken buiten het ziekenhuis geplant.
Vervolgens volgen we de schrijver in zijn tijd als huisarts in opleiding en daarna als huisarts. Hij werkt in een Fries dorp vlak bij de kust, in de tijd waarin de waarneemdiensten voor de regio begonnen te ontstaan. Deze periode vormt de schrijver verder als ‘de arts en als mens’, waarbij meerdere keren wordt beschreven dat het juist die menselijke aspecten van een huisarts zijn die een helende werking kunnen hebben, terwijl hierover geen onderwijs wordt gegeven in het biomedische model. In diezelfde periode wordt zijn interesse in ouderenpsychiatrie en de patiënt in de laatste levensfase gewekt.
De lezer wordt via zijn ervaringen verder meegenomen in zijn overstap naar de ouderenpsychiatrie, eerst bij de Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg en daarna in een eigen praktijk als sociaal geriater. Deze ervaringen wekten mijn interesse in het bijzonder en de casussen, waaronder die over patiënten met dementie, depressie en delier, spraken zeer tot de verbeelding. Ik had graag meer willen lezen over de ontwikkeling van de ouderengeneeskunde vanaf die periode tot nu, waarin onder andere het vak van de sociaal geriater opging in dat van de specialist ouderengeneeskunde, en het toenemende belang van de ouderengeneeskunde binnen de eerste lijn. Ik besef me goed dat dat een boek op zich zou kunnen zijn.
Kortom, dit boek leest heel prettig en is een aanrader voor eenieder die geïnteresseerd is in het werken als arts in de eerste lijn. Inspirerend verhaal over de vorming van een mens en een arts.